Ñe'êteja guaraníme -adverbio en guaraní

Cargando...

Prof. Alicia Wottrich

Guaraníme oî heta ñe’ê ojeipurúva jajapo haguã ñe’êjoaju térã omoambuéva ñe’ênguérape. Ko’ãga jahecháta "Ñe’êteja- adverbio".

Ñe'êteja: ha’e ojeipurúva oñemoambue haguã peteî ñe’êtéva, peteî teroja térã ambue terojápe.

Techapyrã:

Kame ojeroky porã.
Luis ohóta mombyry.
Kalo oúta ko'ẽrõ.

Ñamañami, mba’éichapa oñemohenda ñe’êteja

Ñe’ẽteja tekoguáva (adverbio de modo)
Ko’ãva ha’ehína umi ñe’ê he’íva mba’écha oiko mba’e. Indican el modo en que se realiza la acción del verbo.

Pya’e, mbegue, porã, vai, péicha, upéicha, rei, peteîcha, puku, jepe, kóicha.

Techapyrã

María oguata mbegue.
Kóicha aipota che ao.

Ñe’ẽteja tendaguáva (adverbio de lugar)
Ko’ãva katu ohechuka moõitépa ojehu ñe’ẽtéva omoandúva. Indica el lugar donde se realiza la acción verbal.

Ko’ápe, ápe, iguýpe, amo, mombyry, aguî, tenonde, árupi, yvate, okápe, mamove ha ambue.

Techapyrã:

Mombyry guive rohecha.
Pe kambuchi oî yvate.

Ñe’ẽteja araguáva (adverbio de tiempo)
Ko’ã oñanduka araka’etépa ojehu ñe’ẽtéva omoandúva. Dan idea del tiempo en que ocurre la acción.

Ágã, ko’ágã, agãve, ange asaje, ko’êrõ, kuehe, asajekue, pyharekue, aja, kueheambue ha ambue.

Techapyrã:

Ogueru ko’ágã pe mitã. 
Jaháta ko’êrõ Tupãópe.

Ñe’ẽteja papyguáva (adverbio de cantidad)
Ko’ãva he’i mboýpa oî. Expresan idea de cantidad.

Heta, mbovy, tuicha, michî, michimî, sa’i, asy.

Techapyrã:

Sa’i yva opyta chéve.
Heta avy’a hendivekuéra.

Ñe’ẽteja porandúva (adverbio de interrogación)

Ñe’ê ojepurúva oñeporandu haguã, ogueraháva’erã ñe’ẽpehẽtai upeigua "pa" térã "piko". Se utilizan para hacer preguntas, llevan partículas sufijas: pa, piko.

Moõ, araka’e, mamópa, mba’éichapa, maerãpa, añeípa, añete piko, mba’éguipa ha ambue.

Techapyrã:

Moõpa reiko Kame.
Mba’éichapa reñeñandu mbo’ehára.

Ñe’ẽteja moneĩva (adverbio de afirmación)
Ko’ãva ha’ehína umi ñe’ẽ ojepurúva oñemoneî haguã. Se utilizan para afirmar algo.

Héẽ, néi, avei, añete, upéicha.

Techapyrã

Néi, che ahata nendive.
Añete upe eréva.

Ñe’ẽteja mbotovéva (adverbio de negación)

Ha’ehína umi ojepurúva oñembotove haguã. Se utilizan para negar algo.

Nahániri, ani, anítei, aníke, anichéne, tove, ne’írã.

Techapyrã

Nahániri, che ndaipotái.
Ne’írã aha pohanohárape. 

 Ñamba’apo

1- Jaheka ambue ñe’êteja ha ñamuengovia ã ñe’êjoajúpe.

* Amóicha aipota che jaguarã.
* Ajapo che rembiapo ko’ãga.
* Anítei reho upépe.
* Ko’árupi oî aje’i che kygua.

2- Ñambohasa España ñe’ême ã ñe’êteja.

Asajekue ……………..
Upéi ………………..
Mbegue …………….
Okápe………………..
Araka’e guive …………..
Sa’i ……………….

Enlance copiado
Content ...
Cargando...Cargando ...